به گزارش
ایران خبر،در کل دنیا سرطان سینه، بعد از سرطان پوست دوّمین سرطان شایع است و متأسفانه درصد قابل توجهی از علت مرگ و میر در خانم ها است. یکی از برنامه های لازم برای زنان در جهت پیشگیری از بروز سرطان انجام معاینات دوره ای و ماموگرافی است، سرطان سینه از سرطان های زنانه است که سالیانه تعدادی از مبتلایان به این بیماری تشخیص داده می شوند و مراجعه زودهنگام و انجام معاینات و ماموگرافی در پیشگیری از خطر این بیماری مؤثر است.
نکته قابل اهمیت این است که همه توده هایی که در سینه ایجاد شده و توسط خانم ها احساس می شود، به طور قطعی بیماری سرطان نیست و چنانچه این توده ها سرطانی بود، شخص می تواند با مراجعه به پزشک و معاینه مرتب به تشخیص زودهنگام دست یابد و از بروز خطرات بعدی پیشگیری کند و با این کار شانس درمان مریض افزایش پیدا می کند.
در واقع استفاده مرتب از غربالگری ماموگرافی در زنان، مرگ و میر سرطان سینه را کاهش میدهد، بنابراین ماموگرافی هنوز بهترین روش غربالگری سرطان سینه است.
خانمهایی که مرتب ماموگرافی غربالگری را انجام دهند، این بیماری برای درصد زیادی از آنان به موقع تشخیص داده شده و با یک جراحی ساده درمان میشوند.
گفت و گویی با دکتر مریم طباطبائیان، جراح، دبیر شورای سیاست گذاری سرطان دانشگاه اصفهان و عضو مرکز تحقیقات سرطان بیمارستان سید الشهداء(ع ) داشتیم به کالبد شکافی بیشتر این موضوع پرداختیم که از نظرتان می گذرد.
به طور خلاصه ماموگرافی را تعریف کنید:
انجام ماموگرافی در غربالگری سرطان سینه چه تأثیری دارد و در صورت وجود ریسک خطر چه باید کرد؟ انجام این کار شانس درمان بیماری را برای مریض افزایش می دهد یا نه؟
دکتر مریم طباطبائیان: ماموگرافی از اصلی ترین ابزارهایی است که در غربالگری سرطان سینه استفاده می شود و ضایعات بدخیم سینه با انجام ماموگرافی قابل کشف است و شانس درمان افزایش پیدا کرده ودرمان قطعی بیماری انجام می شود.
انجام ماموگرافی ملاحظاتی هم دارد؟
بله؛ انجام ماموگرافی دارای اصولی است و برای خانم های زیر ۴۰ سال توصیه نمی شود، به دلیل تراکم نشر پستان دقت تشخیص در سنین زیر ۴۰ سال با ماموگرافی وجود ندارد و این کار از ۴۰ سالگی به بعد آغاز می شود.
شروع در این سنین وابسته به ریسک خطر سرطان در بیمار است. چنانچه ریسک خطر وجود دارد، معمولاً با مشاوره به مراکز بهداشت و سوال کردن از این مراکز می توان به دلیل آن پی برد، با وجود ریسک خطر ماموگرافی سالیانه انجام می شود و چنانچه ریسک خطر کمتر بود و در خانواده سابقه ای در مورد این بیماری، اشعه و علایم خطر مشاهده نشود، هر دوسال باید ماموگرافی صورت پذیرد.
ماموگرافی به چند صورت است؟
ماموگرافی به صورت آنالوگ و دیجیتال انجام می شود، ماموگرافی دیجیتال دارای رزولوشن بالاتری است و امکان مشاهده تصویر در هنگام تصویر برداری وجود دارد، بنابراین کارآیی بهتری دارد و می توان با این روش به خصوص برای سنین کمتر ۴۰ تا ۴۵ سال که تراکم نشر سینه زیاد است، بهتر کار کرد.
کدام کارآیی و بازدهی بهتری دارند؟
معمولاً با روش دیجیتال با رزولوشن بالاتری می توان جزئیات بیشتری را مشاهده کرد و در سن ۵۰ سالگی ماموگرافی آنالوگ خوب با کیفیت بهینه همان کارکرد ماموگرافی دیجیتال را ارائه می دهد و برای بانوان در سنین ۵۰ سالگی به بالا دیگر توصیه نمی شود که حتماً ماموگرافی به صورت دیجیتال انجام شود.
برای گروههای پرخطر در سنین کم هم ماموگرافی انجام می شود؟
ماموگرافی غربالگری برای گروههای پرخطر در سنین کمتر از ۴۰ سال انجام نمیشود، بیشتر برای سنین بالای ۴۰ سال توصیه می شود، در صورت تشخیص زودهنگام و انجام درمان لازم و به موقع، میزان کشندگی این سرطان کاهش می یابد. استفاده از روش ماموگرافی می تواند در تشخیص زودهنگام بیماری فوق العاده مؤثر باشد.
یکی از موارد دیگر بروز کیست ها در سینه است و باوری در بین برخی از افراد جامعه است که مصرف بعضی از مواد غذایی همانند قهوه موجب بروز کیست می شود؟ آیا این باور واقعیت دارد و اینکه شروع درد سینه به علت بروز کیست ها وابسته به تغذیه افراد هم است؟ و آیا کیست ها درمان پذیراند؟
کیست های پستان علّت شناخته شده ای ندارند و نمی توان گفت که تغذیه در بروز آن نقشی دارد، البته خود کیست ها که بیشتر به شکل توده کوچک در پستان تشکیل می شوند خطر خاصی را به دنبال ندارند، بیش از ۹۰ در صد کیست ها ساده اند که درمان پذیراند و مشکلی ایجاد نمی کند. تعدادی از کیست ها هم در سونوگرافی گزارش می شوند که مشکلاتی را به دنبال داشته و نیازمند پیگیری است.
در حقیقت علّت بروز کیست ها ناشناخته است، کسانی که با درد پستان روبه رو می شوند، مصرف نکردن بعضی از مواد غذایی مثل کافئین و قهوه و … که احتمال تشدید درد را به دنبال دارد به آنها توصیه می شود، اما این نکته که این ماده غذایی در بروز این بیماری تأثیرگذار هست، اثبات نشده است.
هنگامی که از وجود ضایعه ای مشکوک سخن گفته می شود آیا احتمال وجود سرطان بدخیم است؟
در پاسخ به این سؤال شما باید بگویم که چنانچه ضایعه ای در ماموگرافی مشکوک گزارش شود، باید پیگیری شود که ضایعه خوش خیم یا بدخیم است، هنگامی که گفته می شود ضایعه مشکوک صد درصد بدخیم نیست و احتمال وجود سرطان بدخیم بوده است، البته اطمینان از این امر وابسته به نمونه گیری بیمار است، توده قابل لمس با وسیله مخصوص نمونه گیری می شود و در صورت غیر قابل لمس بودن توده نمونه گیری از طریق رادیولوژی انجام شده تا تشخیص ضایعه مشکوک بدخیم یا خوش خیم معین شود.
چنانچه خوش خیم بودن توده مشکوک در زیر دستگاه رادیولوژی مشخص شد، خطر رفع شده است، البته بیمار تا دوسال باید به صورت مداوم پیگیری ها لازم را برای دوری از خطر در برنامه های خود قرار دهد، در صورت بدخیم بودن توده ضرورت انجام عمل جراحی و مراحل بعدی وجود دارد.
توصیه پایانی شما به بانوان در مورد ماموگرافی چیست؟
اینکه مراجعه به نزدیک ترین مراکز بهداشت و تشکیل پرونده برای انجام ماموگرافی را در دستور کار قرار دهند، در این مراکز بهداشت در ابتدای امر سؤالاتی از بیمار پرسیده می شود و با انجام معاینه اولیه به بیمار اطلاعات اولیه داده شده که در کدام نقاط سینه نیاز به انجام ماموگرافی دارند، در صورت بروز هر نوع مشکل مراجعه به جراح پستان به بیمار توصیه می شود.