کد مطلب: 60228
 
تاریخ انتشار : سه شنبه ۱۴ ارديبهشت ۱۳۹۵ ساعت ۰۹:۴۸
روز جهانی مطبوعات را به نام آوران عرصه ی مطبوعات، کسانی که با فکر و ایده های روشن و وجدانی آگاه که با تلاش و کوشش بی شائبه، سعی دارند تعهدات خود را در برابر انسان و انسانیت به خوبی انجام دهند نام نهاه اند.
روز جهانی مطبوعات بر اهالی رسانه گرامی باد
 
ایران خبرروز جهانی مطبوعات را به نام آوران عرصه ی مطبوعات، کسانی که با فکر و ایده های روشن و وجدانی آگاه که با تلاش و کوشش بی شائبه، سعی دارند تعهدات خود را در برابر انسان و انسانیت به خوبی انجام دهند نام نهاه اند.

روز جهانی مطبوعات را به اهالی قلم و رسانه که با اطلاع رسانی و آگاهی دادن دقیق و درست خود  چشم مردم را به روی جامعه ی بشری باز می کنند را تبریک می گوییم. 

امروزه مطبوعات در زمینه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و هنری، ورزشی و  مسائل تحلیلی با سرعت در اطلاع رسانی، حركت و پیش بینی برخی از وقایع و اتفاقات و ارائه آگاهی های لازم به جامعه، برای بالابردن حساسیت مردم نسبت به واقعیات های موجود در اجتماع، نقش مهمی را ایفاء می کنند.

پیام روز جهانی مطبوعات
پیام روز جهانی مطبوعات، تبریک به همه ی کسانی است که به حرفه روزنامه نگاری عشق می ورزند، سری پر شور و دلی پر درد دارند. آنان که با دانش و آگاهی و توانایی در کار، اطلاع رسانی درستِ این حرفه را ممکن می سازند. آنان که آزادگی، آزادی و وارستگی را بهترین خصلت کاری خود می دانند، با غم مردم، غمین و با شادی آن ها شاد می شوند و در نگاه و قلمشان، جز حل مشکلات اجتماع را نمی جویند و همه آنان که با حرفه روزنامه نگاری زندگی می کنند.

تعریف مطبوعات
مطالب و نوشته هایی که چاپ و انتشار می یابد و برای مطالعه در دسترس عموم مردم قرار می گیرد، اعم از کتاب، مجله، ماهنامه، فصلنامه، روزنامه و … را مطبوعات می نامند. اما در عرف عام، مطبوعات بیشتر به روزنامه ها و مجله هایی اطلاق می شود که اخبار روز و جدید در آن به چاپ رسیده باشد.


جایگاه مطبوعات
در دنیای امروز، رسانه ها مهم ترین وسیله ارتباط جمعی هستند. گستردگی اخبار و اطلاعات روزانه در هر جامعه و در سطح جهان، باعث شده که وسایل ارتباط جمعی از جایگاه ویژه ای برخوردار شوند. در این سال مطبوعات، نقش عمده ای را به خود اختصاص داده و در جهت دهی به افکار و اندیشه های مردم، تأثیر بسیار دارند.

به پیشنهاد یونسكو و تصویب مجمع عمومی سازمان ملل در نوامبر 1991 میلادی روز سوم ماه مه هر سال به عنوان روز جهانی مطبوعات شناخته شده است. امروزه، مطبوعات در زمینه ی مسائل تحلیلی، سرعت در اطلاع رسانی، حركت و پیش بینی برخی از وقایع و رویدادها و ارائه آگاهی های لازم به جامعه،برای بالابردن حساسیت مردم نسبت به واقعیات اجتماعی،نقش بسزایی دارند .

در ایران، در آغاز،كلمه ی« اخبار » و « كاغذ اخبار »‌ به كار رفت و اولین تصویر در نشریه ی میرزا صالح كه نخستین نمونه محسوب می شد به تقلید از هندیان به كار رفت، اما در موقع تاسیس روزنامه رسمی دولتی ، در زمان وزارت امیركبیر كلمهی« وقایع » را مانند نام « دارالفنون » از عثمانیها گرفتند و با اضافه كردن كلمه ی اتفاقیه آن را« وقایع اتفاقیه » نامیدند. به تدریج كلمه ی روزنامه كه در معانی مشابه دیگری معمول بود در برابر ژورنال فرانسه متداول شد و دارای مفهوم تازه ای گردید.


وظایف مطبوعات
از مهم ترین وظایف رسانه های جمعی، به خصوص مطبوعات، گسترش دانش و اطلاعات مخاطبان در زمینه هایی است که امکان دسترسی و تجربه مستقیم از رویدادها و موضوع های مختلف برای آنان فراهم نباشد. وظیفه جمع آوری، تدوین و انتقال اطلاعات و تأمین نیازهای مخاطبان و مردم در زمینه های مختلف به عهده همه رسانه های جمعی و به ویژه روزنامه ها و مطبوعات است.
 
مطبوعات و آزادی بیان
اکنون به بهانه روز جهانی آزادی مطبوعات، شایسته است که جامعه و نهادهای دولتی در مقام عمل، به تقویت و ارتقاء مطبوعات به عنوان وجدان بیدار جامعه بپردازند. شعار آزادی آنان در حیطه شرع و عرف جامعه باشد هیچ خدشه ای به منافع عمومی و پیکره جامعه وارد نساخته و با اصل آزادگی مغایرتی نداشته باشد. با چنین شعار و با چنین هدف، می توان به دست یابی به آرمان های والای مطبوعات، امید داشت.

روزنامه نگار و اخلاق روزنامه نگاری
کار و رسالت مطبوعات کستره ای وسیع دارد. پرداختن به موضوعات و مختلف اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی و خلاصه هر آن چه را که ممکن است به عنوان یک سوژه قلمی برای روزنامه نگار نام برد. می توان گستره کار روزنامه نگار نامید. بر این اساس، این حرفه دارای ویژگی هایی خاص است و همین امر آن را از سایر شغل ها جدا می کند.

اگر روزنامه نگاری را فراتر از یک حرفه عادی بپذیریم، باید اخلاق حرفه ای آن را نیز بهتر و کامل تر از اخلاق سایر حرفه ها بدانیم؛ از این رو شایسته است یک روزنامه نگار دارای بهترین خصوصیات اخلاقی باشد تا تأثیر کلام و قلم او که دایره بسیار وسیعی را پوشش می دهد در زیر ردای آزادی بیان و اندیشه به سمت اهداف اصلی هدایت شود.

مطبوعات، پل ارتباط مردم و مسؤلان
ارتباط تنگاتنگی که بین مردم، مطبوعات و مسؤلان وجود دارد، مسؤلان وجود دارد. مسئولیت مطبوعات را سنگین و دشوار می سازد. مطبوعات به عنوان وسیله ای برای انتقال مسایل و مشکلات مردم به مسولان و پاسخگویی آنان به مردم است.
در واقع، مطبوعات به عنوان پل ارتباطی بین مردم و مسؤلان انجام وظیفه می کنند.
 

رسالت عرفی و اخلاقی مطبوعات ایجاب می کند تا حقایق را آن گونه که هست مطرح کنند. و هیچ گاه با کتمان حقیقت، صورت مسأله را تغییر ندهند. مطبوعات باید زبان گویایی مردم و زنگ بیداری مسؤلان باشند.

مطبوعات و اطلاع رسانی
مطبوعات از پایه ها و ارکان مهم گسترش فرهنگ و از مهم ترین رسانه های جمعی در جامعه به شمار می روند. در دنیای امروز که ارتباطات جهانی بسیار گسترده و فراگیر شده است و ملت ها از طریق رسانه های پیشرفته و تکنولوژی نوین ارتباطات تا حد زیادی مرزهای جغرافیایی و سیاسی را از میان برداشته اند. مطبوعات همچنان به عنوان یکی از عوامل نشر اخبار و اطلاعات و آگاهی های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی مطرح هستند. این امر، لزوم برنامه ریزی وسیع و گسترده صاحبان اندیشه و فرهنگ را برای ساختن مطبوعاتی هدفمند و بالنده گوشزد می کند.

تاریخچه روزنامه نگاری در ایران
روزنامه نگاری در ایران به صورت امروزی از زمان ناصرالدین شاه آغاز ، و روزنامه هفتگی وقایع اتفاقیه كه در سال سوم سلطنت وی یعنی به سال 1190 هـ . ق زیر نظر میرزا تقی خان امیر نظام منتشر شد نخستین روزنامه ایران بود.

در سال 1277 هـ . ق،روزنامه یدولت علیه ایران كه نشریه ای مصور بود زیر نظر صنیع الدین انتشار یافت . بعدها این روزنامه به نام « روزنامه دولتی » خوانده شد.

در زمان مظفرالدین شاه ، روزنامه « معارف » كه وابسته به انجمن معارف بود انتشار یافت و ریاست عالیه این انجمن را شاه به عهده داشت .
بعد از استقرار مشروطیت، چهار روزنامه ی مجلس، ندای وطن، حبل المتین و صبح صادق منتشر شد.

روزنامه ها و مجله هایی كه در دوران مشروطیت به سبك فكاهی منتشر شدند نقش مهمی را در توسعه ی مطبوعات ایفا كردند. مهمترین این نشریه ها بدین قرارند: كشكول، تنبیه، حشرات الارض، بهلول، شیدا، شیخ چغندر و... والبته نشریه ی صوراسرافیل كه از نظر مطالب فكاهی مقام اول را داشت. نویسنده ی متون چرند و پرند صور اسرافیل علامه میرزا علی اكبر خان قزوینی معروف به دهخدا بود.
از روزنامه هایی كه در خارج از ایران منتشر می شد و به علت آزادی خواهی مدیرانشان ، ورود آنها به داخل كشور ممنوع بود، « اختر » به مدیری آقا محمد طاهر تبریزی، « قانون» به مدیری پرنس میرزا ملكم خان و « حبل المتین » به مدیری شیخ احمد روحی را می توان نام برد.

در دوره ی مشروطیت،بیداری افكار عمومی به سرعت و شدت اوج گرفت و روزنامه ها نفوذ عظیمی در تجدید حیات اندیشه های مردم داشتند. روزنامه های مجلس، صوراسرافیل، ایران نو، شرافت، ثریا و پرورش كه به قلم میرزا علی محمد خان شیبانی كاشانی نگاشته  می شد نفوذ زیادی در افكار عمومی داشتند.

از روزنامه های ادبی: تربیت ، ادب و بهار از نشریه های تراز اول محسوب می شدند ، و در این میان فقط سه نشریه ی اقیانوس، آی ملا عمو و فكر، مدافع استبداد بودند.

پر تیراژترین ( 000/ 10 نسخه ) روزنامه های ایران در دوران مشروطیت روزنامه مجلس بود كه مذاكره های مجلس را منتشر می ساخت.
در دوره دوم مشروطیت قطع روزنامه های روزانه بزرگتر شد ، اما تیراژ آنها كاهش یافت. تعداد روزنامه های ایران در سال 1325 هـ . ق 84 بود و در سال 1328 هـ . ق این رقم به 36 و در سال بعد به 33 مورد تقلیل پیدا كرد.


در دنیای امروزی اخبار و اطلاعات با حجم وسیعی و چشمگیری روبرور است و رقابت در این عرصه رو به افزایش است و هر رسانهای با توجه به رسالتی که دارد می خواهد در اطلاع  رسانی از دیگر رقیبان خود پیشی بگیرد. این رقابت در اطلاع رسانی در سطح جهان وجود دارد و روزنامه نگاران، خبرنگاران و عکاسان بیشماری هر روز با یکدیگر در رقابت هستند. اما اهالی رسانه  نباید دقت و درستی کار خود را فدای سرعت انتشار کنند و به خاطر رقابت و سرعت در انتشار اخبار و اطلاعات اخلاق حرفه ای خود را فراموش کنند.
با تغییرات اساسی که در زمینه تکنولوژی پیش آمده اکنون برای انتشار اخبار و اطلاعات زمان بسیار کوتاهی نیاز است چرا که با پدید امدن شبکه های اجتماعی و اینترنت خبرها لحظه به لحظه انتشار داده می شوند و در اختیار همگارن قرار می گیرد. به همین دلیل مطبوعات که شامل کلیه وسایل ارتباط جمعی می شوند باید اخبار را هوشیارانه و موشکافانه انتشار دهند چرا که اهالی این عرصه نقش بسیار مهمی در شکا دهی افکارعمومی دارند و به نوعی راهنمای مردم به حساب می آیند. خبرنگارتن و روزنامه نگاران باید با اعتماد و راستگویی اخبار خود را در اختیار مخاطبان قرار دهند و با برآورده کردن نیازهای منطقی و معقول مخاطبان به بالابردن سطح آگاهی و تقویت فرهنگ جامعه کمک کنند.