ایران خبر بررسی می کند؛
دستهای بسته کنگره در برابر توافق بزرگ!
کد مطلب: 34985
تاریخ انتشار : دوشنبه ۵ مرداد ۱۳۹۴ ساعت ۱۷:۲۴
طبق قوانین آمریکا رئیس جمهور حق دارد که مصوبات کنگره را وتو کند. در مقابل کنگره می تواند با دو سوم آراء هر دو مجلس سنا و نمایندگان وتوی رئیس جمهور را ملغی و مصوبه را به شکل قانون در آورد.
*قانونی که اوباما آن را وتو نکرد
اردیبهشت ماه بود و یک هفته پس از آن که 47 سناتور تندرو جمهوریخواه طی نامه ی سرگشاده یی به سران ایران، عمر توافق هسته یی را تنها تا پایان دولت اوباما دانستند. جدال اوباما با کنگره آمریکا، که بطور سنتی مخالف حکومت ایران و حامی اسرائیل است، نهایتا به تصویب قانونی توسط کنگره (شامل مجلس سنا و نمایندگان) با عنوان "بازنگری توافق هسته ای ایران" منجر شد.
طبق قوانین آمریکا رئیس جمهور حق دارد که مصوبات کنگره را وتو کند. در مقابل کنگره می تواند با دو سوم آراء هر دو مجلس سنا و نمایندگان وتوی رئیس جمهور را ملغی و مصوبه را به شکل قانون در آورد.
اوباما از مدت ها پیش از اردیبهشت همواره کنگره را تهدید می کرد که در صورت گذراندن هر قانونی که به نحوی به روند مذاکرات با ایران لطمه زده و یا توافق نهائی با ایران را مورد مخاطره قرار دهد آن را وتو خواهد کرد. اما بالاخره زمانی که پس از بحث های فراوان لایحه ای تهیه شد که مورد حمایت قاطع نمایندگان هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه قرار گرفت اوباما مقاومت را بی فایده دید و اعلام کرد لایحه را امضاء خواهد کرد.
از نکات برجسته قانون جدید این بود که اوباما نمی تواند تا ۶۰ روز بعد از امضاء توافق، با استفاده از اختیارات خود، تحریم ها را به حال تعلیق در آورد. ...در صورت تصویب توافقنامه با ایران، رئیس جمهور موظف است که هر ۹۰ روز یکبار، در مورد عملکرد ایران و اجرای تعهداتش به کنگره گزارش دهد.
طبیعی است که در صورت رد توافق هسته ای توسط کنگره باز اوباما می تواند که رای مزبور را وتو کند. در چنین صورتی کنگره نیز با اجماع بیش از دو سوم نمایندگان قادر خواهد بود وتوی اوباما را خنثی کرده و عملا توافق هسته ای بین ایران و ۱+۵ را به شکست بکشاند.
حال سئوال این است که اکنون بعد از امضای برجام و صدور قطعنامه سازمان ملل آیا کنگره قادر است تلاش های دو ساله دولت اوباما را نقش بر آب کند؟
*کنگره فقط در تئوری می تواند مقابل توافق بایستد!
بی بی سی با اشاره به مطالب فوق در پاسخ به این سوال نوشته است: هر چند که از نظر تئوری چنین امکانی هست اما قرائنی وجود دارد دال بر اینکه کنگره در عمل نخواهد توانست جلوی توافق با ایران را بگیرد.
*کنگره مقابل جامعه بین الملل می ایستد؟
نخست اینکه، در صورت تحقق توافق بین شش قدرت جهانی و ایران بر سر مسئله هسته ای آن کشور، مخالفت کنگره تنها به مثابه یک جنگ درونی بین کاخ سفید و کنگره نخواهد بود. تاثیر مخالفت کنگره از مرز های آمریکا فراتر رفته و در واقع آمریکا را در برابر جامعه بین المللی (بنا به تعاریف خود آمریکائی ها که در اظهاراتشان بطور تلویحی این شش کشور را معادل جامعه بین المللی international community یا نماینده آن می دانند) قرار خواهد داد.
در چنین وضعیتی اتحادیه اروپا، چین و روسیه با وضعیت بغرنجی روبرو خواهند شد به نحوی که دولت امریکا را با خود همسو می بینند در حالی که کنگره آن کشور را در تضاد با خود و بر باد دهنده دو سال تلاش گسترده و بی وقفه برای حل یکی از بزرگترین بحران های بین المللی.
در پاسخ به سرپیچی کنگره آمریکا از یک چنین توافق مهم بین المللی، که انگیزه اصلی آن حمایت از اسرائیل است، به احتمال قوی کشور های دیگر از تبعیت از قوانین تحریمی مصوبه کنگره آمریکا سر باز خواهند زد. به عبارت دیگر بی تردید تحریم های یک جانبه آمریکا اگر فرو نپاشد حداقل سست و کم اثر خواهد شد.
*رهبر دموکراتها حامی پرو پا قرص اوباما
از طرف دیگر، سناتور هری رید که رهبری دموکرات ها را در سنا بر عهده دارد از حامیان پر و پا قرص اوباماست. او برای خنثی کردن مخالفین اوباما و توافق هسته ای با ایران به حمایت ۳۴ سناتور (یک سوم سنا) نیاز دارد که بسیاری از ناظران، چنین امری را میسر می دانند.
اما وضعیت در مجلس نمایندگان از این هم روشنتر است. روز ۷ ماه مه (۱۷ اردیبهشت) ۱۴۵ نماینده،طی نامه ای حمایت خود را از اوباما برای رسیدن به توافق با ایران اعلام کردند. این تعداد درست یک سوم اعضاء مجلس نمایندگان است که اوباما به آنان برای خنثی کردن مجلس مذکور نیاز دارد. در این نامه آمده است که در صورت عدم توافق، جنگ تنها گزینه باقی مانده خواهد بود ضمن آنکه تاکید شده که حتی جنگ هم حداکثر ۲ تا ۳ سال برنامه های اتمی ایران را به تاخیر خواهد انداخت.
اما قویترین نشانه حاکی از ضعف کنگره برای ایستادگی در برابر دولت اوباما گزارشی است که پایگاه اینترنتی Ynet News متعلق به پر تیراژترین روزنامه اسرائیل، یعنی یدئوت آخورونوت منتشر گردید. در آن گزارش مورخ ۱۵ ماه مه (۲۵ اردیبهشت) آمده است: "بر اساس برآورد های منابعی در وزارت امور خارجه اسرائیل، جامعه اطلاعاتی (اسرائیل)، و (گروه لابی اسرائیل در آمریکا) اِیپک، کنگره آمریکا قادر نخواهد بود که مانع از امضاء قرار داد هسته ای با ایران شود."
بنا بر این گزارش تلاش گروهی در سنای آمریکا که سعی داشتند توافقنامه به عنوان "پیمان" (Treaty) بین المللی تلقی شود با ناکامی روبرو شد. اگر توافق با ایران یک "پیمان" تلقی می شد در آن صورت اوباما مجبور بود که برای اجرائی کردن آن دو سوم رای سنا را جلب کند؛ چیزی که با وجود اکثریت جمهوریخواه در سنا، در عمل ممکن نبود.
در گزارش مزبور آمده است که به گفته منابعی در اسرائیل اینک بحث این پیش آمده که آن کشور حداقل امتیازی بزرگ از آمریکا بگیرد. این امتیاز بیشتر حول محور تحویل تعداد بیشتری جنگنده های رادار گریز F-۳۵ می گردد. اولین سفارش اسرائیل برای ۱۹ فروند جنگنده F-۳۵ قرار است که سال ۲۰۱۶ تحویل آن کشور شود. جنگنده های مزبور یکی از پیشرفته ترین و پیچیده ترین سلاح های زرادخانه آمریکاست. در صورت تحویل سیستم موشکی اس- ۳۰۰ از سوی روسیه به ایران، سامانه مزبور قدرت رهگیری این نوع هواپیما را نخواهد داشت.
تارا مک کلوی، گزارشگر کاخ سفید هم در گزارشی نوشته است : مقامات کاخ سفید از دستیابی به توافقنامه جدید با ایران بر سر برنامه هسته ای این کشور خرسند هستند. این در حالی است که جمهوریخواهان در کنگره آمریکا همچنان در این باره بدبین هستند.
*گزینه‌های کنگره
جوزف دی توماس، از مشاوران سابق وزارت خارجه آمریکا در امور منع گسترش تسلیحات هسته ای، در پاسخ به این سوال که کنگره برای لغو هر گونه توافقی در این مورد چکار می تواند بکند، گفت: " خوب، کنگره خیلی کارها می تواند انجام دهد."
به گفته توماس اعضای کنگره می توانند جلساتی برای شنیدن نظرات برگزار کنند، می توانند از افرادی بخواهند تا درباره خطرات این توافقنامه نظراتشان را بدهند و از این طریق مانع کار دولت شوند.
اعضای کنگره می تواند از اختصاص بودجه ای که برای عملی شدن هرگونه توافقی با ایران ضروری است، خودداری کنند که این امر می تواند توافقنامه را با تاخیر مواجه کرده و یا احتمالا از دور خارج کند.
البته راههای دیگری هم وجود دارد که کنگره با توسل به آن می تواند در دستیابی به هر گونه توافقی مانع تراشی کند.
باب کورکر، سناتور جمهوریخواه و از حامیان طرح تحریم های مضاعف علیه ایران گفته است: "ما باید درباره مقاومت ایران در رسیدن به هر گونه توافقی همچنان هوشیار باشیم."
اوباما گفت که او خواستار لغو تحریم ها علیه ایران است و این مسئله را روشن کرده که هر گونه اقدامی را دراین مورد وتو خواهد کرد.
زاخاری گولدمن، تحلیلگر از دانشگاه حقوق نیویورک معتقد است به هرحال این اعضای کنگره هستند که می توانند درباره لغو یا اعمال تحریم های شدید جدید علیه ایران تصمیم گیری کنند.
البته این امری دشوار خواهد بود چرا که آنها برای خنثی کردن وتوی رئیس جمهوری نیازمند حمایت دو سوم از نمایندگان سنا و مجلس نمایندگان هستند. هرچند هر دو مجلس درکنترل جمهوریخواهان است اما به هر حال آنها به رای نمایندگان دموکرات نیاز دارند.
به گفته جوزف دی توماس هر گونه توافقی با ایران نوعی "آزمون وفاداری" برای جمهوریخواهان محسوب می شود.
*جمهوریخواهان قبل از خواندن توافقنامه هم مخالف آنند !
جرالد کانلی، از نمایندگان دموکرات از ویرجینیا معتقد است بسیاری از جمهوریخواهان حتی قبل از آن که چارچوب برجام را ببینند درباره آن تصمیم گیری کرده اند که این "بسیار بدبینانه است".
این نماینده دموکرات با اشاره به تصمیمات غیرمعمولی که اخیرا اعضای کنگره درارتباط با ایران گرفته اند می گوید: "این باعث شکست توافقنامه می شود."
جان بینر، رئیس جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا چندماه قبل بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل را برای ایراد سخنرانی به کنگره دعوت کرده بود.
از سوی دیگر اعضای جمهوریخواه کنگره هم چندی پیش با ارسال نامه ای به رهبران ایران اعلام کردند که هر گونه توافقی با این کشور تنها در طول دوران ریاست جمهوری باراک اوباما معتبر خواهد بود.
چنانچه اعضای کنگره موفق شوند که وتوی باراک اوباما را خنثی کرده و تحریم های شدیدتری علیه ایران اعمال کنند، در این صورت عواقب ناشی از این اقدام مهم خواهد بود.
جوزف دی توماس، مشاور سابق وزارت خارجه آمریکا در امور منع گسترش تسلیحات هسته ای درپاسخ به این سوال که در صورت وقوع چنین چیزی واکنش سایر قدرت های بزرگ جهان چه خواهد بود می گوید: "در این صورت این گروه ۱+۵ نیست که علیه ایران قرار دارد. بلکه این گروه ۵ هست که در مقابل آمریکا قرار می گیرد."
اشاره دی توماس به پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل به اضافه آلمان است.
به گفته زاخاری گلدمن اعمال تحریم های بیشتر علیه ایران مخرب خواهد بود و بر مذاکرات تاثیرگذار است.
*اوباما کنگرا را متقاعد می کنند
سی ان ان هم نوشت: معاون سابق وزیرامور خارجه آمریکا درباره توافق هسته ای می گوید:
باراک اوباما در نهایت خواهد توانست کنگره را متقاعد تا با دولت همراهی کند.
نیکلاس برنز از مذاکره کنندگان سابق آمریکایی در برنامه هسته ای ایران درباره نقش کنگره در آمریکا در مورد توافق گفت:
ما بحث دشواری در آمریکا خواهیم داشت...به نظر من افراد زیادی پرسش های محکمی دارند اما در نهایت رئیس جمهور اوباما و جان کری می توانند این استدلال متقن را بکنند که اگر همه گزینه ها برای جلوگیری از تبدیل شدن ایران به قدرت دارنده تسلیحات هسته ای وجود داشته باشد، این توافق بهترین گزینه ها خواهد بود چون برنامه شان را به مدت ده سال مسدود می کند.
باراک اوباما در نهایت خواهد توانست کنگره را متقاعد کند تا با دولت همراهی کند. مردم آمریکا نیز از این توافق حمایت خواهند کرد و اگر حمایت نکنند من متعجب خواهم شد.
*تجار آمریکایی توافق می خواهند!
آلن هارت، کارشناس خاورمیانه و مجری تلویزیونی در مقاله ای که وترنز تودی منتشر کرده است ،در این باره با برشمردن چند گزینه نوشته است :
اوباما می داند که ایران نه در حال ساخت سلاح هسته ای است و نه خواهان آن است.(اوباما همچنین می داند که نتانیاهو در حال بازی با کارت هسته ای ایران برای دور کردن افکار عمومی از شهرک سازی در کرانه باختری است.)
وی از این هراس دارد – و البته دلایل خوبی هم برای آن وجود دارند – که اگر بخت توافق فراگیربا ایران از بین برود، تندروهای ایران ممکن است مسیر این کشور را به سمت ساخت سلاح هسته ای – به عنوان سلاح بازدارنده- تغییر دهند. (تندروها به خوبی می دانند که اگر صدام سلاح هسته ای داشت، جنگ بلر – بوش علیه وی اتفاق نمی افتاد.) به عبارت دیگر، اوباما می داند که از بین رفتن یک توافق فراگیر با ایران می تواند سناریوی فاجعه باری را رقم بزند به طوری که رئیس جمهور را مجبور به جنگ با ایران نمایند، که عواقب مصیبت باری را برای منطقه و مطمئنا برای تمام جهان نیز خواهد داشت.
اوباما به این موضوع واقف است که آمریکا نیازمند کمک ایران برای مهار و شکست داعش و سایر اشکال بنیادگرایی خشن اسلامی است.
وی همچنین به خوبی می داند که تجار بزرگ آمریکایی خواهان توافق فراگیر با ایران هستند، چرا که اگر این توافق توسط صهیونیست ها و عروسک های آنها در کنگره و رسانه های آمریکا از بین برود، تجار اروپایی که از تحریم های ایران خسته هستند، ممکن است دیگر از آمریکا تبعیت نکنند و به سرمایه گذاری و معامله با ایران بپردازند. در صورت وقوع این اتفاق، این اروپا – و نه آمریکا – است که در سال های آینده سهم بالایی از تجارت پرسود با ایران را خواهد داشت.القصه، زندانی لابی صهیونیست (اوباما) درک کاملی از این موضوع دارد که چرا منافع عالی آمریکا از طریق توافق فراگیر با ایران حاصل می گردد.
بنابراین اگر زمانی بیاید که لابی صهیونیست توان جمع آوری آرای لازم برای شکست وتوی رئیس جمهور را داشته باشد، آنگاه اوباما تنها یک انتخاب دارد. یا باید تسلیم اراده صهیونیست ها و همدست آنها برای خیانت به منافع آمریکا شود، یا لابی صهیونیست را شکست دهد.
نظر من این است که وی می تواند با تغییر در دینامیک سیاسی و صحبت کردن از تریبون عمومی– و دور زدن کنگره از طریق نطق رادیو تلویزیونی و توضیح صریح برای مردم آمریکا که چرا توافق جامع با ایران تامین کننده منافع عالی آمریکا است - لابی صهیونیست را به شکست بکشاند.
وی همچنین می تواند به این موضوع اشاره کند که حتی اگر ایران روزی به سلاح هسته ای دست یابد، استفاده از آن برای وارد کردن ضربه به اسرائیل مضحک است چرا که اگر چنین کند در حقیقت تخریب کامل ایران را در پی خواهد داشت. وی همچنین می تواند در این رابطه به مردم بگوید که آنهایی که در کنگره اصرار دارند تا بگویند ایران تهدیدی برای موجودیت اسرائیل است، تبلیغات مزخرف صهیونیست ها را نشخوار می کنند.
معهذا، اوباما می تواند از بمب هسته ای کلامی هم بهره بگیرد. یعنی بگوید الان وقت آن است که یهودیان آمریکا تصمیم بگیرند که آیا آمریکایی هستند یا خیر؟
*لابی ایپک نماینده 25 درصد یهودیان آمریکاست و نه بیشتر!
سوالی که یهودیان شهروند آمریکا نیاز به درک آن دارند این است: "آیا قابل قبول است که یک لابی (صهیونیست) که نمایندگی افکار کمتر از 25% یهودیان آمریکا را به عهده دارد و به هیچ وجه سخنگوی یهودیان اسرائیل نیست، سبب مخالفت کنگره با سیاست های اعلام شده توسط رئیس جمهور منتخب و فرمانده کل نیروهای مسلح ایالات متحده شود؟"
هارت در ادامه می نویسد: اگر قرار بود که من نطق اوباما را بنویسم، از او می خواستم که بگوید: "من ترس یهودیان آمریکا و اروپا از افزایش یهودی ستیزی را درک می کنم و با آنها همدلی دارم، و نمی توانم این واقعیت را (نیز) نادیده بگیرم که علت اصلی تبدیل تدریجی احساسات ضد اسرائیلی به یهودی ستیزی، رفتار اسرائیل– عدم تبعیت این رژیم از قوانین بین المللی، شهرک سازی در کرانه باختری و برخورد بی رحمانه با خواست فلسطینیان برای میزان قابل قبولی از عدالت - است.
سوال- اگر لابی صهیونیست همچنان به تلاش برای از بین بردن بخت توافق جامع با ایران ادامه دهد و اوباما به طریقی که من در بالا اشاره کردم با این لابی مقابله کند، واکنش یهودیان آمریکا چه خواهد بود؟
در حالی که ذهنم مشغول یافتن پاسخ به این سوال بود، نامه سرگشاده نویسنده یهودی آمریکایی، دیوید هریس گرشن، به اوباما را می خواندم. این نامه که در روزنامه تیکونبه چاپ رسیده به قرار زیر است.
"آقای رئیس جمهور، شما نام من را نمی دانید، اگر چه آنهایی را که نماینده صدها هزار یهودی همچون من هستند و از تلاش های دیپلماتیک شما در قبال ایران حمایت می کنند می شناسید.
هرچند که شما من را نمی شناسید، اما می دانید که من و امثال من- که 52% جمعیت یهودیان آمریکا را تشکیل می دهیم- از تلاش های دیپلماتیک شما در مقابل آنهایی که نمایندگانشان، جمهوریخواهان کنگره و نتانیاهو هستند و بی شرمانه در تلاش اند تا دستاورد تاریخی دولت شما را تضعیف نمایند، حمایت می کنیم.
اگر چه رهبر اسرائیل – نتانیاهو - اغلب به جای همه یهودیان صحبت می کند و آرمان های سیاسی اش را با آرمان های یهودیان آمریکا در هم می آمیزد، اما وی نماینده خیلی از ما یهودیان نیست. حقیقتا، بالغ بر 3 میلیون یهودی آمریکایی هستند که او از جانب آنها سخن نمی گوید. بیش از 3 میلیون نفر در جامعه یهودیان آمریکا با تلاش آنها برای تخریب کردن توافق تاریخی هسته ای با ایران و تضعیف دیپلماسی مسالمت آمیزمخالف هستند. این جمعیت یهودی، همچنین نقض پروتکل های تشریفاتی مربوط به دعوت یک رهبر خارجی توسط جان بینر، به منظور واکنش نشان دادن به نطق شما در کنگره را مردود می دانند.
من می دانم که شما از اینکه می بینید پس از دفاع مستمر از اسرائیل در صحنه بین المللی، نتانیاهو سیلی به صورت شما می زند خشمگین هستید. من درک می کنم که شما و مقامات دولت تان ازعواقب سوم مارس – زمانی که نتانیاهودر کنگره برای رد تلاش های دیپلماتیک شما صحبت کرد تا در اسرائیل از آن بهره برداری سیاسی نماید – چه احساسی دارید.
به عقیده من، باید صدای افرادی مثل من که متعلق به جامعه یهودیان آمریکا هستیم و در عین طرفداری از اسرائیل، با نتانیاهو –یعنی کسی که دنبال بمباران ایران است، به توسعه شهرک سازی و اشغال (اراضی) فلسطینیان ادامه می دهد، و توافق صلح را رد می کند - مخالف هستیم تقویت شود.
خواهش من دعوت شدن به کاخ سفید نیست. البته اگر هم دعوت بشوم رد نمی کنم. تقاضای من فقط این است که شما، رهبران و فعالان یهودی آمریکا را برای روز 3 مارس به کاخ سفید دعوت کنید تا موجب تقویت صدای لیبرال ها و ترقی خواهان - که نتانیاهو مدعی نمایندگی آنان است - گردد. خواهش می کنم از این فرصت استفاده کنید و به مردم آمریکا نشان دهید که بیشتر یهودیان آمریکا بر این باور هستند که نتانیاهو، موجودی مضر برای اسرائیل، خاورمیانه، و جهان است. تقاضا می کنم در حالی که کنگره مکررا به تشویق ادبیات مخرب نتانیاهو می پردازد، این فرصت را به ما بدهید تا مشتاقانه و با صراحت از تلاش های دیپلماتیک شما در قبال ایران حمایت نماییم.
متعاقب این اقدام شما، تقاضای دیگری هم دارم و آن این است که از رهبران مدنی و فعالان جامعه ایرانی – آمریکایی و فلسطینی – آمریکایی برای تقویت ندای دیپلماسی خواهانه و صلح طلبانه شان دعوت به عمل آورید.
نیویورک تایمز، رفتار اسرائیل و حزب جمهوری خواه آمریکا را، "نقض عقل سلیم و دیپلماسی" می داند. آنچه که نویسندگان نیویورک تایمز به آن اشاره نکردند این است که این نقض عقل سلیم (توسط کنگره) این فرصت را برای شما فراهم می کند تا با طرفدارانی که درآمریکا دارید به مقابله با نتانیاهو بپردازید.
تقاضا می کنم به ما اجازه کمک کردن دهید.
با احترام،
یک یهودی آمریکایی"
من (آلن هارت) با هریس گرشن موافقم. افراط کاری های نتانیاهو، لابی صهیونیست و جان بینرتا جایی پیش رفته که این فرصت را برای مقابله اوباما با آنها فراهم نموده است. اگر اوباما چنین کند، نتیجه همانی که هریس گریشن درخواست می کند - یعنی تقویت یهودیان مخالف نتانیاهو و همدستانش و حمایت اکثریت قابل توجهی از یهودیان آمریکایی از تلاش های اوباما برای دفاع از توافق جامع با ایران - خواهد بود. این شکستی برای لابی صهیونیست در نظر افکار عمومی در پی خواهد داشت و تصور می کنم آغازی بر پایان توانایی این لابی برای دردسرسازی های سیاسی خواهد بود.
*حتی فاکس نیوز تندرو هم نتانیاهو را شماتت کرد!
لازم به ذکر است که حتی فاکس نیوز (بله حتی فاکس نیوز) نیز نتانیاهو را به خاطر "بی حرمتی" به اوباما شماتت کرد. کریس والاس هم گفت که از حرکت نتانیاهو حیرت کرده است و رفتار وی را "پست و حقیر" خواند. والاس همچنین گفت که تصور می کنم راهبرد نتانیاهو "فوق العاده خطرناک" است.
*قطعنامه 2231دست کنگره را می بندد
در ایران نیز خبرگزاری دولت شکست توافق از طریق رای منفی کنگره را منتفی دانسته و می نویسد :
امروز جمهوریخواهان بر بیشتر صندلی های کنگره (سنا و مجلس نمایندگان) تکیه زده اند و نزدیک به 2 ماه (تا هفدهم سپتامبر/بیست و ششم شهریورماه امسال) زمان دارند تا متن برجام (برنامه ی جامع اقدام مشترک) را بررسی و نتیجه ی نهایی را اعلام کنند.
محدودیت اقدام کنگره به قطعنامه ی تازه ی 2231 شورای امنیت سازمان ملل برمی گردد؛ قطعنامه یی که با رای قاطع تمام 15 عضو دایم و غیردایم این شورا از تصویب گذشت و براساس آن 6 قطعنامه ی تحریمی پیشین علیه ایران لغو خواهد شد و همچنین 193 کشور عضو سازمان ملل ملزم به تبعیت از این قطعنامه هستند.
در کنار این محدودیت ها اما مسایلی سیاسی و روانی وجود دارد که کنگره را در انزوا فروخواهد برد. توافق هسته یی ایران و 1+5 و تایید ادامه ی فعالیت های هسته یی صلح آمیز کشور ما اینک مورد حمایت جامعه ی جهانی قرار گرفته است. در پی اذعان جامعه ی جهانی به حقوق هسته یی ایران بود که جمعه ی همین هفته (دوم مرداد/بیست و چهارم ژوییه) 73 نفر از شخصیت های سیاسی و نظامی 22 کشور اروپایی با انتشار بیانیه ی مشترکی خواستار حمایت تمامی کشورهای اروپایی و جامعه ی بین المللی از توافق هسته یی ایران و گروه 1+5 شدند.
*کنگره چشم خود را به صف طولانی سفرهای مقامات به ایران می بندد؟
افزون بر آن، توافق تاریخی وین مورد تایید رسمی شورای وزیران امور خارجه ی اتحادیه ی اروپا قرار گرفت؛ مُهر تاییدی که ایران را به مقصدی برای سفر وزیران و سران کشورهای قاره ی سبز تبدیل کرد تا با بهره گیری از این فرصت، بنای روابط خود را با تهران برای دوران پساتحریم تحکیم کنند.
بنابراین، سفر «زیگمار گابریل» معاون صدراعظم و وزیر اقتصاد و انرژی آلمان در صدر هیاتی 60 نفره به ایران و همچنین سفر سه شنبه ی این هفته ی «فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و چهارشنبه ی «لوران فابیوس» وزیر امور خارجه ی فرانسه به تهران را می توان در همین قالب بررسی کرد. افزون بر آن، برخی گزارش ها از سفر «سباستین کورتز» وزیر امور خارجه ی اتریش، وزیران امور خارجه و اقتصاد ایتالیا و نیز سه وزیر صنعت، انرژی و گردشگری اسپانیا در صدر یک هیات 40 نفره تجاری به ایران حکایت می کند.
بدون شک، اعضای کنگره ی آمریکا نمی توانند بی توجه به صف های طولانی کشورهای گوناگون برای ورود به ایران دست به اقدام های دلبخواهانه و غیرمنطقی بزنند آن هم در شرایطی که تمام گزینه های روی میز آن ها در عمل تنها به گزینه ی مذاکره و چانه زنی محدود شده است.
در پاسخ به گزاف گویی ها و سخنان جنگ طلبانه ی مخالفان توافق در کمیسیون روابط خارجی بود که «جان کری» وزیر امور خارجه ی آمریکا خطاب به آن ها تاکید کرد «به صراحت می گویم تسلیم شدن ایران خیال خام است.» وی همچنین با رد گزینه ی حمله به ایران با استناد به اظهارنظرهای کارشناسان ارتش این کشور افزود «ما گزینه یی جز مذاکره با ایران نداشتیم.»
غرب و به خصوص آمریکا به این نکته ی مهم پی برده است که فناوری هسته یی ایران به عنوان فناوری بومی به وسیله جنگ و نظامی گری قابل نابودی نخواهد بود. چه بسا که در صورت رد این توافق از سوی کنگره به قول کری و به باور تحلیلگران، ایالات متحده در انزوای خویش ساخته فرو رود چرا که آمریکا به تنهایی طرف توافق با ایران نیست و پنج کشور دیگر در قالب گروه 1+5 (شامل انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان) حامی این توافق اند. مذاکره کنندگان این کشورها نزدیک به 2 سال گفت و گوهای سخت و فشرده یی را با جدیت تمام پیگیری کرده اند. از طرفی رد این توافقی که از سوی اتحادیه ی اروپا و سایر کشورهای جهان مورد تایید قرار گرفته است رژیم صهیونیستی را نیز به عنوان تندروترین مخالف توافق به انزوا خواهد کشاند.
در مجموع، هر چند این گفت و گوهای سلسله وار تاکنون با فراز و نشیب های همراه بوده است اما در تمامی نشست ها تشنگی 2 طرف برای حل این بحران فرسوده و غیرضروری احساس می شد و اصل «جدیت» به عنوان اصلی ثابت و پایدار خودنمایی می کرد.
پس از این دیپلماسی دشوار میان ایران و 1+5 امروز گفت و گوها وارد مرحله یی شده است که به نظر نمی رسد هیچ کدام از 2 طرف حتی تصور بازگشت به شرایط قبل از توافق را در سر داشته باشند چرا که بازگشت به حالت صفر، هزینه های سنگینی را برای آن ها به همراه خواهد داشت. ضمن آن که تلاش ها برای ضربه زدن به این توافق به نتیجه نخواهد رسید زیرا این توافق تاریخی اینک مورد اجماع و حمایت جهانی قرار گرفته است و هرگونه سنگ اندازی در مسیر تایید نهایی توافق محکوم به شکست است.
گزارش از حبیب عابدی-ایران خبر
