مردم دودسته هستند آنانی که تا مجبور نشوند بیرون نمی‌روند و آنانی که روال عادی زندگی‌شان را ادامه می‌دهند و به همه‌چیز بی‌توجهی می‌کنند. عمر دست خدا است بخواهی زندگی می‌کنی نخواهی نه! کرونا حتی دست‌مایه طنز هم شده است اما این طنزها هرکس را بخنداند کاسبان به‌خصوص نوپاهایشان را که روی بازار شب عید سرمایه‌گذاری کرده بودند، نخواهد خنداند.
بازار نیمه تعطیل شب عید
یکی از کسبه می‌گوید: آن مغازه روبرو را می‌بینی؟ جوراب فروشی است که هرسال شب عید برای ورود به آن باید صف می‌ایستادی امروز خودش با شاگردش نشسته‌اند و باهم حرف می‌زنند تا شب شود و در مغازه را ببندند و سمت خانه بروند وقتی کاسبی او خلوت است سرنوشت تمام کاسبی شهر را از آن بخوانید.
عباسی که قهوه می‌فروشد می‌گوید: امروز که شب عید است اگر کاسبی نکنند کجای سال باید درآمد داشته باشند؟ آن جوانی که با زور وام و کمک پدر و … توانسته مغازه‌ای را اجاره کند و علاوه بر اجاره باید قسط وام هم بدهد امروز باید چه کند؟ من نمی‌گویم مردم از خانه بیرون بیایند و خرید کنند اما دولت یا مدیریت بحران یا مردم بالاخره یک کسی یا یک ارگانی باید فکری برای کمک به این افراد کند.
وی می‌افزاید: شاید بیهوده باشد اگر از موجرها بخواهیم که اجاره این ماه را از مستأجرهایشان نگیرند چراکه بالاخره آن‌ها هم مشکلات دارند آن‌ها هم بسیاری‌شان از همین اجاره‌ها ارتزاق می‌کنند اما حداقل آنانی که دستی به دهان‌دارند می‌توانند به موجرهایشان کمک کنند یا بانک‌ها حداقل قسط ماه اسفند یا سود وام‌هایشان را نگیرند تا ضرر مردم جبران شود.
تعطیلی باشگاه‌ها
مرتضی عجم که باشگاه بدن‌سازی دارد هم می‌گوید: دو هفته بود تعداد کسانی که باشگاه می‌آمدند یک‌دهم شده بود اما از وقتی‌که سالن‌ها تعطیل شدند مجبور شده‌ایم درها را ببندیم و خانه‌نشین شویم این در حالی است که من ماهانه یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار تومان اجاره می‌دهم و اگر این ماه (اسفند) حق تمرین ورزشکاران باشگاه پرداخت نشود نمی‌توانم اجاره‌ام را بدهم.
وی با ابراز نگرانی از اینکه ممکن است این وضعیت تا فروردین و اردیبهشت و … هم ادامه داشته باشد، می‌گوید: صاحب سالن که برای من صبر نمی‌کند من هر طور شده باید اجاره‌اش را بدهم از طرف دیگر ماهانه ۶۴۰ هزار تومان هم قسط بانک می‌دهم یعنی در حقیقت کرونا در اسفندماه فقط به من پنج میلیون تومان ضرر زده است دو و نیم میلیون تومان باید اجاره و قسط از جیب بدهم دو و نیم میلیون تومان هم می‌توانستم درآمد داشته باشم و ندارم!
پاساژها نیمه تعطیل هستند
پاساژها هم به حالت نیمه تعطیل درآمده‌اند، مرتضی که کارهای مربوط به یکی از پاساژهای استان سمنان را انجام می‌دهد می‌گوید: این ماه همه ۲۸ مغازه خواسته‌اند تا برای اجاره‌شان با صاحب پاساژ و یا صاحب مغازه‌ها صحبت کنم و وقت بگیرم. عجیب اینکه مردم هم پایشان را در پاساژها نمی‌گذارند تا خرید کنند و این در حالی است که ما روزی دو بار سعی می‌کنیم اینجا را ضدعفونی کنیم.
عرب می‌گوید: از طرف علوم پزشکی برای ما دوره‌ای کوتاه گذاشتند و به ما نشان دادند که با محلول وایتکس و آب نوعی آب ژاول بسازیم خدا را شاهد می‌گیریم که با تمام دقت روزی دو و برخی روزها سه بار حتی این محلول را در پاساژ می‌پاشیم تا مردم بدون نگرانی بیایند، اما کسی نمی‌آید خرید کند.
از او می‌پرسم اجاره این مغازه‌ها چند است او می‌گوید: همکف یک‌میلیون و ۶۰۰ هزار تومان زیرزمین یک‌میلیون و ۲۵۰ هزار تومان و طبقات بالا یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تومان اما تمام کسانی که در طول یک روز به پاساژ می‌آیند ۳۰ نفر هم نمی‌شوند که شاید ده درصدشان خریدار باشند و بقیه نگاه می‌کنند.
آن‌قدر همه‌چیز واضح است که نیازی نیست دیگر با مغازه‌دارها صحبت کرد. درون مغازه‌ها نشان از سرّ درون کاسبی‌ها می‌دهد در ۱۵ دقیقه‌ای که با عرب صحبت می‌کردیم حتی یک نفر هم وارد پاساژ نشد آن‌هم پاساژی که ۳۰۰ متر تا مرکز هسته شهر فاصله دارد و سال گذشته همین موقع مشتریان و مردم پاهای یکدیگر را لگد می‌کردند.
فست فودها هم تعطیل
یکی دیگر از اصنافی که این روزها تعطیلی سراغشان آمده فست فودها هستند مغازه‌هایی که عمدتاً وسعت زیادی هم دارند تا بتوانند خدمات بهتری به مشتریان بدهند درنتیجه اجاره‌های گران بهایی هم مجبور به پرداخت هستند. سخت می‌شود این روزها یک مغازه اغذیه باز را پیدا کرد تا حداقل با آن‌ها مصاحبه کرد!
یکی از ساندویچی‌هایی که استثنائاً به کارش ادامه می‌دهد می‌گوید: برخی مشتریان می‌آیند و ساندویچ بیرون بر می‌خرند اما اینکه کسی بیاید در مغازه ما بنشیند غذا بخورد هرگز حداقل در این سه روزی رخ نداده است آخرین مشتری که در مغازه ما چیزی خورد دو پسر جوان ۱۶، ۱۷ ساله بودند که آن‌ها هم معلوم بود در این وادی نیستند! وگرنه جز آن‌ها سه روز تمام است که مشتری نداشته‌ایم نگران‌کننده‌تر اینکه در تمام این سه روز فقط ۳۳۰ هزار تومان دخل داشته‌ایم که تقریباً ۳۰ ساندویچ می‌شود درحالی‌که تا یک ماه پیش ما شبی ۱۴۰ ساندویچ می‌فروختیم.
علی‌رضا می‌افزاید: می‌خواهید تأثیر کرونا بر کاسبی ما را بدانید در نظر بگیرید که ما روزی ۱۴۰ ساندویچ می‌فروختیم و اکنون در سه روز ۳۰ ساندویچ می‌فروشیم فکر می‌کنم اگر این اعداد را مقایسه کنید بهتر متوجه صحبت ما می‌شوید که این ویروس چه بلایی بر سر مغازه ما آورده است.
وی می‌گوید: این‌همه ماجرا نیست ما مغز، مرغ پخته و روغن داغ شده و … را نمی‌توانیم نگه‌داریم چراکه به‌طور روزانه حتی باوجود یخچال فاسد می‌شوند و ما مجبوریم یا آن‌ها را خودمان بخوریم یا بیرون بریزیم درنتیجه علاوه بر اینکه دخل شبمان را ازدست‌داده‌ایم تقریباً به میزان ۵۰ درصد از پولمان را هم مجبوریم دور بریزیم این را اضافه کنید به پول‌هایی که می‌توانیم دربیاوریم و درنمی‌آوریم و همچنین اجاره ماهی ۱.۵ میلیون تومانی! حالا فکر می‌کنم بهتر وضعیت را شرح دادیم.
کام تلخ شیرینی فروش‌ها
وقتی شیرینی فروشی‌ها خلوت است باید تا ته ماجرا را خواند! امروز شیرینی فروشی‌ها هم خلوت شده‌اند آن‌هم شیرینی که نمی‌توان آن را بیشتر از یک‌زمان خاص در یخچال یا مغازه نگه داشت و باید به‌سرعت فروش برود.
مهدوی یکی از شیرینی فروش‌ها نیز دراین‌باره می‌گوید: مردم فکر می‌کنند که شیرینی کرونا دارد و رویش ویروس نشسته و اگر بخرند و بخورند ویروس‌ها وارد بدنشان می‌شود درصورتی‌که این شیرینی‌ها در بهداشتی‌ترین حالت تولید می‌شود و این روزها ما سعی کرده‌ایم همه سخت‌گیری‌ها را افزایش هم دهیم اما عدم آگاهی مردم از این ویروس سبب شده تا شیرینی عید هم نخرند.
وی می‌گوید: هیچ‌کس شاید به‌اندازه ما از ویروس متضرر نشده باشد. مردم هنوز خیلی‌هایشان نمی‌دانند که باید مخاط دهانی فرد بیمار به دهانشان وارد شود تا خدایی ناکرده ویروس را بگیرند شیرینی فروشی که سالم است ماسک و دستکش هم دارد چطور می‌تواند عامل بیماری را وارد بدن مشتریان کند؟
این شیرینی فروش که حاضر است تمام شیرینی‌هایش را یکی‌یکی بخورد تا نشان دهد که همگی سالم هستند می‌گوید: در تمام زندگی‌مان عادت کرده‌ایم چک‌هایمان را شب عید بدهیم از بیمه ماشین و خانه و عمر، تا مبل و وسایل خانه و روغن شیرینی‌پزی و … اگر من این ماه نتوانم ۲۰ میلیون چک را پاس کنم، دو و نیم میلیون تومان اجاره مغازه را بدهم ۱۳ میلیون تومان دستمزد شاگرد و شیرینی پزم را بدهم چهار میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بیمه کارگرانم را بریزم، یک‌میلیون و ۸۰۰ هزار تومان اجاره خانه‌ام را بدهم چراکه خانه‌ام را فروختم تا بتونم شیرینی‌پزی بزنم و الآن مستأجر هستم چه کسی جواب‌گو است؟ جز این است که باید فروردین شب عید را در زندان بگذرانم؟
جوان‌ها چه کنند؟
این وضعیت بسیاری از مردم و کاسبان است به‌خصوص آنان که خرده‌پا هستند چند سالی هم است که در شهرهای استان سمنان برخی مغازه‌ها را دوماهه فقط برای فروش شب عید اجاره می‌کنند آن‌هم با بالاترین رقم‌های نجومی که آجیل و شیرینی و … بفروشند این افراد که عمدتاً هم جوان هستند با قرض و قسط و… سرمایه‌ای اندک جمع کرده‌اند اما عدم وجود مشتری در سال جاری توانسته بر روی کاسبی‌شان تأثیر بدی بگذارد.
یک استاد دانشگاه اما بابیان اینکه تأثیر کرونا بر بازار به جای اینکه اقتصادی باشد بیشتر روانی است به خبرنگار مهر، می‌گوید: اینکه مردم توصیه‌ها را جدی بگیرند و در خانه بمانند نکته‌ای درست است اما باید هم بپذیریم که نباید زندگی را تعطیل کرد مردم باید بدانند که ورزش نکردن، بیرون نرفتن و زندگی را از روال خود درآوردن اشتباهی بزرگ‌تر از بی‌اعتنایی به کرونا است.
علی‌رضا معصومی بیان می‌کند: درواقع نه آن‌قدر باید به کرونا بی‌اعتنا بود که دچارش شد نه آن‌قدر از آن احتیاط کرد و افراط داشت که زندگی را مختلف و فلج کرد. اگر بتوانیم به مردم به‌درستی آگاهی دهیم و راه‌های انتقال این بیماری را بشناسند قطعاً دچار این مشکلات نمی‌شویم.
سخت‌گیری و سهل‌انگاری تعطیل
یک پزشک عمومی نیز به خبرنگار مهز ضمن بیان اینکه سالانه بیش از ۲۵۰ نفر به مبتلایان سرطان در شاهرود افزوده می‌شود، گفت: سالانه بیش از ۱۰ نفر در شاهرود براثر سرطان می‌میرند و سالانه صدها نفر براثر واژگونی پراید در همین استان سمنان می‌میرند چرا این‌ها به‌حساب نمی‌آید اما کرونا این‌گونه نیست؟ این به بار روانی جامعه و البته ناشناخته بودن کرونا و درنتیجه عدم اطلاع مردم از آن بازمی‌گردد.
علی‌رضا اکبری بابیان اینکه مردم وقتی ایدز را نمی‌شناختند حتی باهم دست هم نمی‌دادند اما وقتی راه آلوده شدن افراد به آن مشخص شد نگرانی‌ها برطرف شد امروز سارس و کرونا و ابولا و … هم همین‌طور است کافی است خود را در معرض آن قرار ندهی دیگر چه نگرانی باید درباره آن داشته باشی که زندگی‌ات را مختل کند؟ به نظر من مردم باید در کنار روال عادی زندگی بهداشت فردی و همچنین مراقبت کامل از خود در کنار تقویت سیستم ایمنی بدن را داشته باشند وگرنه هیچ عقل سالمی نمی‌گوید که روال رایج زندگی را تعطیل کرد و در خانه نشست و گریه کرد یا کتاب خواند!
یک حساب سرانگشتی
۲۱ هزار واحد صنفی در استان سمنان دارای پروانه هستند و اگر نیمی از آن‌ها بخواهند ماهی یک‌میلیون تومان به‌طور متوسط اجاره بدهند با رقم ده هزار میلیون تومان یا به عبارتی ده میلیارد تومان ضرر روبرو هستیم البته باید گفت این فقط اصناف دارای پروانه هستند وگرنه تعداد اصناف و خدمات و … در استان سمنان به نزدیک ۴۰ هزار باب می‌رسد.
همچنین این اصناف اگر ماهی یک‌میلیون تومان فقط درآمد داشته باشند که امروز بابت کرونا ندارند می‌توان به رقم ۲۰ میلیارد تومان ضرر رسید که با ۱۰ میلیارد تومان ضرر اجاره می‌تواند به ما بگوید که اصناف دارای پروانه استان سمنان در همین یک ماه اسفند فقط ۳۰ میلیارد تومان ضرر کردند اگر ۱۰ میلیارد تومان هم به ضرر دیگر واحدهای صنفی و خدماتی که هنوز مجوز نگرفته‌اند نیز بیفزاییم شاهد ضرری ۴۰ میلیارد تومانی در سطح استان فقط برای اصناف خواهیم بود.
این تأثیر یک ویروس کوچک بر بازارهای سرد و سوت‌وکور استان سمنان است! بازارهایی که سال پیش همین موقع جا برای سوزن انداختن هم نداشتند.
