کد مطلب: 141943
 
تاریخ انتشار : شنبه ۲۵ آبان ۱۳۹۸ ساعت ۱۰:۲۱
محاسبات نشان می دهد حجم یارانه پنهان پرداختی به بنزین در ایران بسیار بالاست. این رقم به ۱۸۰ هزار میلیارد تومان در یک سال می رسد. هر چند اتاق بازرگانی این رقم را برابر با ۲۰۰ هزار میلیارد تومان مجاسبه کرده است.
 
به گزارش ایران خبر، امروز در اولین روز کاری عرضه بنزین سهمیه بندی به قیمت ۱۵۰۰ تومان و بنزین آزاد به قیمت سه هزار تومان، بررسی ها نشان می دهد نزدیک به ۶۵ درصد از مصرف بنزین در کشور مشمول یارانه سنگینی است که همچنان پرداخت آن از سوی دولت ادامه دارد.

 آخرین برآوردها نشان می‌دهد مصرف بنزین در ایران به روزانه بیش از ۹۷ میلیون لیتر رسیده بود، بر این اساس طبق سهمیه اعلامی، یعنی ۶۰ لیتر برای هر کارت سوخت در ماه، مصرف ۶۴ میلیون لیتر از بنزین با قیمت ۱۵۰۰ تومان خواهد بود و تنها ۳۰ میلیون لیتر بنزین مصرفی در کشور به قیمتی برابر با سه هزار تومان عرضه می شود. این بدان معناست که بخش مهمی از بنزین مصرفی ایران همچنان یارانه سنگینی را دریافت می کند.

قیمت واقعی بنزین چقدر است؟

محاسبات نشان می دهد حجم یارانه پنهان پرداختی به بنزین در ایران بسیار بالاست. این رقم به ۱۸۰ هزار میلیارد تومان در یک سال می رسد. هر چند اتاق بازرگانی این رقم  را برابر با ۲۰۰ هزار میلیارد تومان مجاسبه کرده است.

---

بر این اساس با احتساب قیمت ۴۷ سنت برای هر لیتر بنزین فوب خلیج فارس، بر پایه دلار ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومانی، قیمت تمام شده بنزین در خلیج فارس برابر با ۵۴۰۰ تومان است که این رقم با احتساب هزینه‌های حمل و نقل به نزدیک ۶ هزار تومان می رسد. به این ترتیب حتی قیمت بنزین ازاد در ایران نصف قیمت تمام شده و واقعی بنزین در کشور است. این بدان معنی است که هر چند حجم یارانه پنهان کاهش یافته است اما همچنان رقم آن قابل توجه خواهد بود. 

در عین حال برخی با مد نظر قرار دادن قیمت ۵ هزار تومان همچنان معتقدند که بنزین مشمول دریافت یارانه پنهان سنگینی است که به رغم افزایش قیمت ها همچنان پرداخت آن ادامه دارد.

بررسی‌های صورت گرفته در اتاق بازرگانی نشان می‌دهد میزان یارانه‌ای که پیش از اصلاح قیمت‌ها دولت به دهک‌های بالای درآمدی با انرژی ارزان پرداخت می‌کرد، ٢۵ برابر دهک‌های پایین درآمدی است. در ساختار جدید مقرر است منابع حاصل از افزایش قیمت بنزین صرف پرداخت کمک هزینه به اقشار ضعیف و کم درآمد شود. نوبخت تعداد افرادی که قرار است از این اعتبار منتفع شوند را ۶۰ میلیون نفر در قالب ۱۸ میلیون خانوار اعلام کرده است.

افزایش قیمت بنزین چقدر درآمد ایجاد می‌کند؟

بر اساس آمار و ارقام اعلامی از سوی بیژن زنگنه، وزیر نفت، روزانه ۶۴ میلیون لیتر بنزین سهمیه ای با قیمت هر لیتر ۱۵۰۰ تومان در کشور توزیع می شود. به این ترتیب با احتساب افزایش ۵۰۰ تومانی قیمت بنزین در این بخش، درامد دولت از محل فروش بنزین در قالب سهمیه بندی افزایشی بیش از ۳۲ میلیارد تومان در روز را تجربه می کند.این درآمد در یک سال در جدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان خواهد بود .

مصرف بنزین غیر سهمیه بندی نیز چیزی در حدود ۳۰ میلیون لیتر در روز برآورد می شود که این رقم نیز اضافه درامدی در حدود ۶۰ میلیارد تومان در روز را ایجاد خواهد کرد که در سال این رقم به بیش از ۲۱ هزار میلیارد تومان می‌رسد. به این ترتیب میزان اضافه درآمد نیز بین ۳۰ تا ۳۱ هزار میلیارد تومان در سال با احتساب بیش و کم مصرف روزانه بنزین خواهد بود که قرار است این درآمد میان مردم بازتوزیع شود. مقرر است ۱۸ میلیون خانوار از این درآمد بهره مند شوند. 

بنزین در کدام دولت بیشتر گران شد؟
 

قیمت بنزین برای هفدهمین بار در چهار دهه گذشته افزایش یافته است. بنزین سالیان طولانی یکی از سیاسی ترین و استراتژیک‌ترین کالاهای ایرانی بوده است چرا که بخش عمده مصرف سوخت در ناوگان سبک ایران بر پایه بنزین است.

 قیمت هر لیتر بنزین برای اولین بار در چهار دهه گذشته در خرداد ماه سال ۱۳۵۹ افزایش یافت. در این مقطع زمانی قیمت بنزین افزایشی دویست درصدی را تجربه کرد و هر لیتر بنزین از یک تومان به سه تومان رسید. با وقوع جنگ تحمیلی، کوپن بنزین با هدف کنترل میزان مصرف مورد استفاده قرار گرفت. این قیمت به مدت ۱۰ سال دوام آورد و برای دومین بار در سال ۱۳۶۹ بود که هر لیتر بنزین به قیمت ۵ تومان در جایگاه های سوختگیری عرضه شد. فروردین ماه سال ۱۳۶۹ نرخ ۵ تومان برای هر لیتر بنزین اعلام شد. این بار اما تغییر قیمت ۵ سالی به طول انجامید و در فروردین ماه سال ۱۳۷۴ بود که قیمت هر لیتر بنزین با رشدی صد در صدی به ۱۰ تومان رسید.

 فروردین ماه سال ۱۳۷۶، قیمت هر لیتر بنزین به ۱۶ تومان رسید و افزایشی ۶۰ درصدی را تجربه کرد. از این تاریخ به بعد افزایش قیمت بنزین در سال های متوالی اتفاق افتاد، این اقدام با هدف ممانعت از فریز قیمت و ایجاد بحران در اقتصاد صورت می‌گرفت چرا که در تمامی این سال ها قیمت بنزین با یارانه‌ای سنگین از سوی دولت تعیین می شد و این یارانه سنگین که موجبات عقب ماندگی قیمت بنزین در ایران نسبت به کشورهای همسایه را فراهم می کرد، قاچاق این حامل انرژی از ایران به خارج از کشور را رقم می زد.

در دوره فعالیت دولت اصلاحات، قیمت بنزین هر سال، در فروردین ماه با افزایش مواجه می شد، این روند تا سال ۱۳۸۳ ادامه یافت تا اینکه طیف اصولگرای مجلس هفتم با هدف ممانعت از رشد تورم دست به کار شدند و طرحی را در مجلس به تصویب رساندند که به موجب آن افزایش قیمت حامل های انرژِ از جمله بنزین ممنوع می شد.

 میزان افزایش قیمت بنزین در سال ۱۳۷۷ برابر با ۲۵ درصد، در سال ۱۳۷۸ برابر با ۷۸ درصد، در سال ۱۳۷۹ برابر با ۱۰ درصد و در سال ۱۳۸۰ برابر با ۱۷ درصد بود. سال ۱۳۸۱ و ۱۳۸۲ قیمت ها به ترتیب ۱۱ درصد و سی درصد افزایش یافت. میزان افزایش در سال ۱۳۸۳ برابر با ۲۳ درصد بود. از این تاریخ قیمت بنزین تا سال ۱۳۸۵ تغییری نکرد اما سال ۱۳۸۶ سال مهمی برای اقتصاد بنزینی ایران بود. دولت احمدی نژاد در این سال دو بار قیمت بنزین را تغییر داد. در نوبت اول در خرداد ماه سال ۱۳۸۶ قیمت بنزین به صد تومان رسید به این ترتیب قیمت ها افزایشی ۲۵ درصدی را تجربه کرد اما در تیرماه همین سال برنامه سهمیه بندی بنزین به اجرا درآمد و در قالب این برنامه قیمت ها رشدی ۳۰۰ درصدی را تجربه کردند. قیمت بنزین سهمیه بندی به ازای هر لیتر صد تومان و قیمت بنزین ازاد بخ ازای هر لیتر ۴۰۰ تومان اعلام شد.

سال ۱۳۸۹ در قالب اجرای طرح هدفمندی یارانه ها بود که هر لیتر بنزین به شکل سهمیه بندی به قیمت ۴۰۰ تومان و هر لیتر بنزین آزاد ۷۰۰ تومان قیمت خورد.

قیمت بنزین در سال ۱۳۹۳ نیز تغییر کرد. قیمت بنزین سهمیه بندی در سال ۱۳۹۳ لیتری ۷۰۰ تومان و قیمت بنزین آزاد به قیت هزار تومان تعیین شد اما در سال ۱۳۹۴ بود که قیمت بنزین به صورت آزاد و فارغ از سهمیه بندی به قیمت ۱۰۰۰ تومان عرضه شد. این قیمت تا روز بیست و سوم آبان ماه سال جاری موثر بود و از امروز هر لیتر بنزین به قیمت ۱۵۰۰ تومان به صورت سهمیه بندی و به قیمت ۳۰۰۰ تومان به ازای هر لیتر بینزین آزاد رسیده است.

قیمت بنزین

کدام دولت بیشترین افزایش قیمت بنزین را داشت؟

قیمت بنزین در فاصله سال های ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۹ تغییر نکرده است به این ترتیب در این دهه تغییر قیمت بنزین کمترین تغییرات در چهار دهه اخیر بود.

 دولت هاشمی رفسنجانی در حالی فعالیت خود را آغاز کرد که قیمت هر لیتر بنزین ۳ تومان بود اما در پایان فعالیت این دولت نرخ هر لیتر بنزین به ۱۶ تومان رسیده بود. به این ترتیب میزان افزایش قیمت بنزین در این دولت، یعنی دولت های چهارم و پنجم برابر با ۴۴۳درصد برآورد می شود.

 دولت سید محمد خاتمی فعالیت خود را در شرایطی آغاز کرد که هر لیتر بنزین به قیمت ۱۶ تومان عرضه می شد. این دولت از پس افزایش سالانه قیمت در هر سال با هدف نزدیکتر شدن قیمت ها به قیمت متعارف جهانی، در شرایطی فعالیت خود را پایان داد که بهای هر لیتر بنزین به ۸۰ تومان رسیده بود. به این ترتیب افزایش قیمت بنزین در این دولت برابر با ۴۰۰ درصد برآورد می‌شود.

 در دولت نهم و دهم اما تغییرات قیمت بنزین بسیار چشمگیر بود. دولت احمدی نژاد فعالیت خود را با بنزین ۸۰ تومانی آغاز کرد اما قیمت بنزین در پایان دوره فعالیت این دولت در کمترین میزان ۴۰۰ تومان و در بیشترین میزان ۷۰۰ تومان بود. قیمت بنزین در این دوره با توجه به متوسط قیمت، با توجه به سهمیه بندی بنزین ۵۸۷.۵ درصد بوده است.

 فعالیت دولت تدبیر و امید با بنزین ۴۰۰ تومانی سهمیه بندی و بنزین آزاد ۷۰۰ تومانی شروع شد. این قیمت در حال حاضر به ۱۵۰۰ تومان به ازای بنزین سهمیه بندی و ۳۰۰۰ تومان به ازای بنزین آزاد رسیده است. به این ترتیب در فاصله زمانی شش سال گذشته قیمت بنزین ۴۰۹ درصد افزایش یافت.

جدول زیر میزان تغییر قیمت بنزین در هر دولت را نشان می‌دهد.

قیمت بنزین

سهمیه بنزین آبان تا چه زمانی قابل ذخیره است؟

شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که سهمیه بنزین آبان‌ماه مالکان خودروهای شخصی به طور کامل در کارت سوخت آن‌ها تغذیه شده است.

 شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در پی اجرای طرح سهمیه‌بندی بنزین از ساعت صفر جمعه، ۲۴ آبان‌ماه اطلاعیه شماره سه را منتشر کرد.در این اطلاعیه آمده است: پیرو اطلاعیه شماره یک شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران درباره سهمیه‌بندی بنزین، به اطلاع هموطنان می‌رساند سهمیه بنزین آبان‌ماه مالکان خودروهای شخصی از ساعت صفر روز جمعه (۲۴ آبان‌ماه) به‌طورکامل در کارت سوخت آن‌ها تغذیه شده و در صورت مصرف نکردن، به ماه بعد انتقال می‌یابد. در ضمن، سهمیه بنزین کارت‌های سوخت خودروهای شخصی تا ۶ ماه قابل ذخیره‌سازی است.

بر اساس تصمیمات اتخاذ شده سهمیه بنزین شامل بنزین سوپر نمی شود و دارندگان کارت سوخت می توانند شصت لیتر بنزین شارژ شده در کارت را بر پایه بنزین معمولی خریداری کنند. /خبر انلاین

بیشتر بخوانید

هر آنچه باید درباره سهمیه‌بندی و نرخ جدید بنزین بدانید

منبع : ایران آنلاین